Thiết kế website là gì vậy? Có gì khác với lập trình web hay không?
Đây là những câu hỏi mà những ai chưa biết hoặc đang muốn làm công việc liên quan đến nghề này đều quan tâm tìm hiểu.
Có lẽ, trước hết chúng ta cần hiểu thuật ngữ website là gì đã. Biết đối tượng là gì thì mới tìm hiểu tiếp xem làm ra nó thế nào. Nếu bạn cần tham khảo, thì có thể đọc trước bài website là gì để hiểu rõ về khái niệm.
Tiếp đó, chúng ta đi vào chủ đề chính của bài này…
Có một vài cách hiểu, nên tôi sẽ khái quát lần lượt.
Thiết kế website là gì?
Thiết kế website là việc làm ra một trang thông tin điện tử, bằng các phần mềm đồ họa và lập trình, để có thể truy cập được từ xa qua mạng internet.
Đó là cách hiểu thông thường của những ai không trong chuyên ngành này. Với họ, khi muốn làm một trang mạng, thì họ dùng từ “thiết kế website”. Chẳng hạn, họ đặt câu hỏi như:
Chi phí thiết kế website bao nhiêu? => được hiểu là: làm một website bao nhiêu tiền?
Công ty tôi muốn thiết kế website, anh báo giá được không? => cần báo giá làm website.
v.v…
Tất nhiên cách dùng định nghĩa như trên không hẳn là sai, vì cả bên đặt hàng và bên cung cấp dịch vụ đều hiểu. Và nếu bạn là khách hàng, thì hoàn toàn có quyền dùng theo cách đó (mình trả tiền mình có quyền 🙂 ).
Tuy nhiên, nếu nghiên cứu cụ thể hơn, thì không hẳn như vậy. Nếu bạn là người đang hoặc sắp làm nghề này, thì cần biết khái niệm chính xác hơn. Và tôi sẽ giải thích ngay sau đây.
Cần xuất phát từ bản chất của việc “tạo ra website”. Khi đó thì sẽ cần một số bước công việc chính như sau:
Vẽ giao diện trang web dưới dạng ảnh: cái này gọi là “web design”, nghĩa là thiết kế. Tương tự như việc thiết kế một ngôi nhà. Sản phẩm là các bản vẽ thiết kế. Có thể vẽ bằng tay, nhưng giờ thường dùng phần mềm. Sau khi thiết kế, thì website chưa hoạt động được.
Mã hóa giao diện đó thành ngôn ngữ đánh dấu siêu văn bản (html), để có thể cho hiển thị hình ảnh website dưới dạng html. Bước này gọi là “cắt html”.
Lập trình cơ sở dữ liệu, và các chức năng cần thiết: tiếng Anh gọi là “coding web”. Tương tự như việc bạn xây dựng ngôi nhà dựa trên bản thiết kế.
Đưa mã nguồn vào lưu trữ (hosting) trên máy chủ web, đồng thời đăng ký và cấu hình tên miền (domain) cho phù hợp với hosting. Tương tự như việc chuẩn bị mảnh đất cần thiết để có thể xây cất ngôi nhà.
Có thể thêm bước tối ưu hóa website với các công cụ tìm kiếm: gọi là SEO website. Cái này giống như việc trang trí căn nhà cho đẹp hơn, thân thiện hơn.
Nếu nhìn vào các bước kể trên, thì rõ ràng việc “thiết kế website” chỉ là việc vẽ ảnh trang web mà thôi: chứ nó chưa hoạt động gì được. Còn cần làm thêm 3 bước kế tiếp mới có thể tạo xong website.
Vậy thì định nghĩa như ban đầu tôi nêu ra là chưa chính xác lắm, nên thường chỉ dành cho những ai thuộc diện “ngoại đạo” sử dụng.
Vì thế, tôi muốn sửa lại cho chuẩn hơn, và nên hiểu thế này:
Thiết kế website là việc thiết kế ra giao diện dưới dạng ảnh của trang thông tin điện tử, bằng các phần mềm đồ họa như Photoshop, Flash, AI…
Như vậy cũng tàm tạm và đúng bản chất hơn rồi.
Tuy nhiên, do thực tế gần đây có thay đổi xu hướng ít nhiều. Các trang web đa phần đều được tích hợp công nghệ “responsive” để tự động tương thích với các thiết bị di động. Do đó, việc thiết kế có xu hướng bao gồm thêm cả công đoạn “cắt html” và viết CSS và Javascript để cho giao diện mẫu (template) có thể tự động tương thích thiết bị di động.
Nghĩa là sau khi thiết kế xong, thì website đã có thể hiển thị về giao diện trên các trình duyệt. Nó cũng có tính năng cơ bản về màu sắc, kích thước, sự thay đổi với cỡ màn hình… Chỉ chưa có nội dung cụ thể và các chức năng cần được lập trình.
Vậy thêm một khái niệm có chút mở rộng thế này:
Thiết kế website là việc tạo ra giao diện của trang thông tin điện tử dưới dạng html, và có thể chạy thử trên các trình duyệt web như Chrome, Firefox, Safari…
Sau khi thiết kế thì mới có giao diện, còn để tạo ra một trang web hoàn chỉnh, thì vẫn phải thêm mấy bước lập trình, đưa lên host và cấu hình domain cho phù hợp nữa.
Tôi nói hơi dài dòng như vậy cũng chỉ để đi đến 1 ý quan trọng là: việc thiết kế web chưa tạo xong 1 website đầy đủ, mà cần thêm bước lập trình nữa. Nghĩa là cần nêu thêm 1 khái niệm quan trọng…
Lập trình website là gì?
Lập trình website là việc sử dụng phần mềm lập trình (Dreamweaver, Visual Studio, Notepad++…) để chuyển bản thiết kế web thành website đầy đủ, hoạt động được trên môi trường internet, và có thể mở được bằng các trình duyệt web trên máy tính hoặc thiết bị di động.
Đây là công việc chính của các lập trình viên (coder). Trong khi đó, việc thiết kế website là nhiệm vụ chủ yếu của các thiết kế viên (designer). Thực tế, thì nhiều người có thể làm cả việc thiết kế và lập trình để tạo ra 1 website hoàn chỉnh. Tuy nhiên, ở những công ty chuyên nghiệp, thì những công việc này được giao cho những nhóm hoặc cá nhân chuyên trách.
Trở lại chủ đề chính, tôi muốn tóm lược một cách nôm na thế này:
Thiết kế web + Lập trình web = Website hoàn chỉnh
Vậy nếu có ai thắc mắc thì bạn có thể tham khảo các khái niệm tôi vừa nêu trên để giải thích nhé.
Đến đây, tôi xin kết thúc bài viết về chủ đề thiết kế website là gì. Hy vọng bạn thấy điều gì đó bổ ích. Nếu bạn muốn tìm đơn vị thiết kế website uy tín, nhất là tại Hà Nội, Hải Phòng, Quảng Ninh…, thì vui lòng liên hệ với chúng tôi.
